Πειραματικές Διαδικασίες Στο Εικονικό Εργαστήριο Σ.Ε.Π.
Η Περίπτωση Της Θερμιδομετρίας
1 Εισαγωγή
Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές:
Φυσική-Θερμότητα, Διαδικασίες μάθησης στις Φυσικές Επιστήμες.
Τάξεις - Συμβατότητα με το Α.Π.Σ.
Φυσική Β’ τάξης Γυμνασίου. Προβλέπεται στο Α.Π. η διδασκαλία της ενότητας «Θερμότητα: Νόμος της Θερμιδομετρίας – Ειδική θερμότητα (στερεών – υγρών)».
Οργάνωση της διδασκαλίας & απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή
Οι επιμορφούμενοι εργάζονται σε ομάδες 2-3 ατόμων. Λογισμικό: Σύνθετο Εργαστηριακό Περιβάλλον (Σ.Ε.Π.)
Επιμορφωτικοί στόχοι
· Η κατανόηση των ιδεών των μαθητών και του ρόλου τους στη μαθησιακή διαδικασία.
· Η διαχείριση των ιδεών των μαθητών στη διδασκαλία:
(α) Σχεδίαση της διδασκαλίας με βάση τη διαδικασία «πρόβλεψη – πειραματικός έλεγχος – εξήγηση».
(β) Διαχείριση ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας.
Εκτιμώμενη διάρκεια
Έξι (6) διδακτικές ώρες για την εφαρμογή του διδακτικού σεναρίου στην επιμόρφωση.
2 Προτεινόμενες Δραστηριότητες
Α. Πρώτο επιμορφωτικό 3-ωρο
Α.1 Κάθε ομάδα εφαρμόζει ένα από τα τρία φύλλα εργασίας για τη μελέτη της σχέσης της θερμιδομετρίας. Κατά την εφαρμογή γίνονται αναλυτικά όλοι οι υπολογισμοί και γράφονται οι απαντήσεις στις ερωτήσεις τους. Οι επιμορφούμενοι αναγνωρίζουν και καταγράφουν: Τις δυσκολίες που μπορεί να συναντήσουν οι μαθητές.
Τους διδακτικούς στόχους των φύλλων εργασίας.
Τις αρχές σχεδίασης των φύλλων εργασίας.
Τα πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα ενός εικονικού εργαστηρίου.
Τα πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας.
Α.2 Αναλυτική συζήτηση για τις απόψεις κατέγραψαν οι ομάδες στην προηγούμενη δραστηριότητα (Α.1). Η συζήτηση εμπλουτίζεται με τα ερωτήματα:
Ποιες άλλες δυσκολίες συναντά ένας μαθητής γυμνασίου στο κεφάλαιο της Θερμότητας;
Ποιες από αυτές θα μπορούσε να διαχειριστεί διδασκαλία με εικονικό εργαστήριο;
Α.3 Κάθε ομάδα αναλαμβάνει τη σχεδίαση ωριαίας διδασκαλίας με φύλλο εργασίας που αξιοποιεί το εικονικό εργαστήριο για την αντιμετώπιση μιας ή περισσοτέρων δυσκολιών που έχουν καταγραφεί στη συζήτηση που προηγήθηκε (Α.2).
Β. Δεύτερο επιμορφωτικό 3-ωρο
Β.1 Κάθε ομάδα παρουσιάζει το φύλλο εργασίας που σχεδίασε.
Β.2 Επιλέγεται ένα από τα φύλλα εργασίας και το εφαρμόζουν όλες οι ομάδες αναλυτικά.
Β. 3 Αναλυτική συζήτηση για:
Δυσκολίες που μπορεί να συναντήσουν οι μαθητές κατά την εφαρμογή του.
Αν υλοποιούνται οι διδακτικοί στόχοι του φύλλου εργασίας.
Αν υλοποιούνται οι αρχές σχεδίασης των φύλλων εργασίας.
Πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα ενός εικονικού εργαστηρίου.
Δυσκολίες που πιθανόν να προκύψουν από την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία.
3 Διδακτικές προσεγγίσεις στη διδασκαλία της σχέσης της θερμιδομετρίας
Οι διδακτικές προσεγγίσεις (σχολικών βιβλίων και διδακτικών ερευνών) στη διδασκαλία του νόμου της θερμιδομετρίας παρουσιάζονται στο Πετρίδου κ.ά. (2005).
Η προτεινόμενη οργάνωση της διδασκαλίας παρουσιάζεται αναλυτικά στο οδηγό οργάνωσης της διδασκαλίας (Έντυπο Β’).
4 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Brown, D., & Clement, J. (1992). Classroom Teaching Experiments in Mechanics.
2. Driver, R., Guesne, E., & Tiberghien, A. (1985). Οι ιδέες των παιδιών στις φυσικές επιστήμες. Ένωση Ελλήνων Φυσικών – Εκδόσεις Τροχαλία. Αθήνα.
3. Gale, C. (1993). The Influence of Microcomputer – Based Labs on Childrens’ Conceptions of Temperature and Temperature Change. Third Misconceptions Seminar Proceedings.
4. Linn, M., & Songer, N. (1991). Teaching Thermodynamics to Middle School Students: What Are Appropriate Cognitive Demands? Journal of Research in Science Teaching, 28, 885 - 918.
5. Rosenquist, M., Popp, B., & McDermott, L. (1982). Helping Students Overcome Conceptual Difficulties with Heat and Temperature. Paper presented at the meeting of the American Association of Physics Teachers,
6. Tiberghien, A. (1983). Critical review on the research aimed at elucidating the sense that the notions of temperature and heat have for students aged 10 to 16 years. Research on Physics Education, Proceedings of the first international workshop, 26 June- 13 July, La Londe les
7. Αντωνίου, Ν., Βαλαδάκης, Α., Δημητριάδης, Π., Παπαμιχάλης, Κων/νος., & Παπατσίμπα, Λ. (2001). Φυσική Β΄ Γυμνασίου. Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, Αθήνα.
8. Αντωνίου, Ν., Δημητριάδης, Π., Καμπούρης, Κ.,Παπαμιχάλης, Κων/νος., & Παπατσίμπα, Λ. (2007). Φυσική Β΄ Γυμνασίου. Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, Αθήνα.
9. Καραπαναγιώτης, Β., Παπασταματίου, Ν., Φέρτης, Α., & Χαλέτσος, Χ. (1998). Φυσική Β΄ Γυμνασίου. Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, Αθήνα.
10. Κουλαϊδής, Β. (επιμελητής) (1994). Αναπαραστάσεις του Φυσικού Κόσμου. Εκδόσεις GUTENBERG. Αθήνα.
11. Μπισδικιάν, Γ. (2000). Μελέτη της εφαρμογής πολυμέσων στη διδασκαλία γραφικών παραστάσεων και φυσικών εννοιών. Διδακτορική διατριβή στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
12. Πετρίδου Ε., Λεύκος Ι., Χατζηκρανιώτης Ε., & Ψύλλος Δ. (2005). Μελέτη της διδασκαλίας της θερμιδομετρίας με Εικονικό Εργαστήριο. Πρακτικά 9ου Κοινό Συνέδριο της Ένωσης Ελλήνων και Κυπρίων Φυσικών: «Εξελίξεις και Προοπτικές στη Φυσική. Νέες Τεχνολογίες και Διδακτική των Φυσικών Επιστημών». Φεβρουάριος 2005, Λευκωσία.
13. Χατζηνικήτα, Β., Κουλαίδης, Β., & Ραβάνης Κ. (1996). Ιδέες μαθητών προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας για το βρασμό του νερού. Ερευνώντας τον κόσμο του παιδιού, 2, 106 - 116.
14. Ψύλλος, Δ., Αργυράκης, Π., Βλαχάβας, Ι., Χατζηκρανιώτης, Ε., Μπισδικιάν, Γ., Ρεφανίδης, Ι., Λεύκος, Ι., Κορομπίλης, Κ., Βράκας, Δ., Γάλλος, Λ., Πετρίδου, Ε., & Νικολαίδης, Ι. (2000). Σύνθετο Εικονικό Περιβάλλον για τη διδασκαλία Θερμότητας – Θερμοδυναμικής. Πρακτικά 2ου Πανελληνίου Συνεδρίου με Διεθνή Συμμετοχή: «Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση», Οκτ. 2000, Πάτρα, Πανεπιστήμιο Πατρών.
(Επιμορφωτικό υλικό ΙΤΥ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου