Το λογιστικο φύλλο στη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών

Τα λογιστικά φύλλα είναι ένα καλό παράδειγμα γνωστικού εργαλείου. Είναι ανοικτό μαθησιακό περιβάλλον, ελεύθερο περιεχομένου. Μπορεί να λειτουργήσει σε δύο επίπεδα:

1. Στο πρώτο επίπεδο οι λειτουργίες του μαθητή διακρίνονται σαφώς από εκείνες του εργαλείου. Ο μαθητής αφήνεται απερίσπαστος να αναπτύξει νοητικές ικανότητες ανωτέρου επιπέδου. Δηλαδή η εφαρμογή εκτελεί τις διεργασίες οι οποίες αλλιώς θα κατανάλωναν αρκετό χρόνο και το μόνο που θα εξυπηρετούσαν, εφόσον γινόταν με τον παραδοσιακό τρόπο θα ήταν η ανάπτυξη νοητικών λειτουργιών χαμηλού επιπέδου, όπως είναι η εκτέλεση των πράξεων και η σχεδιάση γραφικών παραστάσεων.
2. Σε δεύτερο επίπεδο όμως η γνώση του εργαλείου κατανέμεται μεταξύ του εργαλείου και του μαθητή με στόχο την επιτευξη συγκεκριμένου μαθησιακού αποτέλέσματος (παιδαγωγική χρήση). Σ' αυτήν τη διάσταση πρέπει να δίνεται περισσότερο έμφαση από τη μεριά του δασκάλου.

Ετσι το λογιστικό φύλλο μπορεί να απελευθερώσει το μαθητή από μηχανιστικές διεργασίες, οι οποίες μόνο γνωστικό φόρτο επιφέρουν. Απ' την άλλη μεριά μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το μαθητή προκειμένου να οικοδομήσει έννοιες, φυσικά μεγέθη, νόμους κλπ.
Ενα καλό παράδειγμα είναι η χρήση του λογιστικού φύλλου για τη μελέτη του νόμου του Coulomb. Ο μαθητής μπορεί συμπληρώνοντας τα κελιά στα οποία έχει εισάγει τις τιμές των φορτίων και της απόστασης και μπορεί να διαπιστώσει οτι η δύναμη είναι ανάλογη με τα φορτία και αντιστρόφως ανάλογα με το τεράγωνο της απόστασης κάνοντας τις κατάλληλες γραφικές παραστάσεις. Επίσης μπορεί να εξεταστεί η επίδραση του διηλεκτρικής σταθερας στη δύναμη.
Για να δείτε μια τέτοια εφαρμογή κατεβάστε το αρχείο από εδώ


Βιβλιογραφία:
Τ. Μικρόπουλος: Ο Υπολογιστής ως γνωστικό εργαλείο- Ελληνικά Γράμματα 2006


Το λογιστικό φύλλο είναι επίσης ανεκτίμητο για την πειραματική μελέτη των φαινομένων και την πειραματική επαλήθευση. Ενα καλό παράδειγμα μέτρησης της πυκνότητας του νερού είναι το παρακάτω:
pyknothta nerou.xls
Συνεργάζεται επίσης με άλλες εφαρμογές όπως MBL και Interactive Physics, ώστε να μπορεί ο μαθητής να κάνει περαιτέρω επεξεργασία των μετρήσεων ή των τιμών των προσομοιώσεων.

Όμως οι δυνατότητές του δεν εξαντλούνται εδώ. Ως κενό περιεχομένου και εφοδιασμένο με μια αντικειμενοσταφή γλωσσα όπως η VBA, μπρορεί ο έμπειρος προγραμματιστής να κατασκευάσει προσομοιώσεις πειραμάτων, από όλο το γνωστικό φάσμα των Φ.Ε. Καταπληκτική δουλειά έχει γίνει στην ιστοσελίδα: http://excelsciences.site.voila.fr/