Φυσική Β΄-Γ' Γυμνασίου

«Φυσική Β΄-Γ' Γυμνασίου: Ένα Υπέροχο Ταξίδι στον Κόσμο της ΦΥΣΙΚΗΣ για τα Παιδιά του Γυµνασίου»

Εισαγωγή

Η «Φυσική Β΄-Γ' Γυμνασίου» είναι ένα διαδικτυακό περιβάλλον δραστηριοτήτων µε (α) πολυµεσικό υλικό, (β) προσομοιώσεις, (γ) δοκιμασίες, (δ) παρουσιάσεις διαθεµατικές και άλλες υπερµεσικές εφαρμογές, το οποίο προορίζεται κυρίως για μαθητές Γυμνασίου (για την υποστήριξη και εµπλουτισµό της διδασκαλίας της Φυσικής Β΄ και Γ' Γυμνασίου).

Περιλαμβάνει παρατηρήσεις φαινόμενων, εξηγήσεις, προσομοιώσεις πειραμάτων, μεγάλο αριθμό εικόνων, κινουμένων σχεδίων κ.ά. Περιλαμβάνει επίσης τις βιογραφίες σημαντικών επιστημόνων, λεξικό όρων, χρήσιμες υπερσυνδέσεις.

Το λογισμικό δημιουργήθηκε από ομάδα Φυσικών της τριτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, µε έδρα το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. Αναπτύχθηκε και αξιολογήθηκε στο πλαίσιο της Δημιουργίας Υποστηρικτικού Υλικού για το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και διατίθεται σε CD-ROM, το οποίο περιέχει σε ηλεκτρονική µμορφή εγχειρίδιο χρήσης στα ελληνικά.

Κατηγορία(-ες) στην οποία ανήκει το λογισμικό

Λαμβάνοντας υπόψη τις προσφερόμενες δυνατότητές του, οδηγούμαστε στο συµπέρασμα ότι αυτό το λογισμικό ανήκει σε δύο διαφορετικές κατηγορίες, όπως φαίνεται στον πίνακα:

Το λογισμικό αποτελεί τράπεζα αλληλεπιδραστικού υλικού πολυμέσων, κατάλληλα επιλεγμένων για την εικονοποίηση θεμάτων - διδακτικών ενοτήτων από τη Θερμότητα, τον Ηλεκτρισμό, την Πίεση στα αέρια και την Πυρηνική Φυσική. Κείμενο, εικόνες, βίντεο, προσομοιώσεις και εικονικά πειράματα προσεγγίζουν θεματικά, διαθεµατικά και διεπιστημονικά τις ενότητες:

1. Πίεση στα αέρια
2. Τήξη - Πήξη
3. Βρασμός 4. Εξάτμιση
5. Υγροποίηση Συμπύκνωση
6. Η διαστολή του νερού
7. Διάδοση Θερμότητας µε Αγωγή
8. Διάδοση Θερμότητας µε Μεταφορά
9. Διάδοση Θερμότητας µε Ακτινοβολία
10. Ηλέκτριση - Φόρτιση µε τριβή
12. Ηλέκτριση-Φόρτιση µε επαφή
13. Ηλέκτριση από απόσταση (επαγωγή-πόλωση)
14. Τι είναι η αντίσταση σε έναν μεταλλικό
15. Το ηλεκτρικό κύκλωμα αγωγό;
16. Αντιστάτες σε σειρά και παράλληλα
17. Μηχανισμοί ραδιενεργών διασπάσεων
18. Πυρηνική Σχάση - Σύντηξη

Το πολυµεσικό υλικό είναι φωτογραφίες, κινούμενες εικόνες (σε μορφή animated gif ή swf), προσομοιώσεις, βίντεο, προτάσεις διαθεµατικών συνεργατικών εργασιών. Η κατανοµή του είναι δενδρική, δηλαδή από ένα βασικό αρχείο/οθόνη οι σύνδεσµοι απλώνονται σε φακέλους για το κάθε κεφάλαιο/ενότητα και ο κάθε φάκελος εμπεριέχει σε ξεχωριστούς υποφακέλους τα αντίστοιχα υποκεφάλαια. Ο χρήστης μπορεί να πλοηγείται τόσο σειριακά όσο και µη γραμμικά, ανάλογα µε την επιλογή του.

Το πολυµεσικό υλικό κάθε θέματος διαρθρώνεται περισσότερο ως τράπεζα «ψηφίδων υλικού» παρά ως μια «διδακτική σειρά» µε κατευθυνόμενη πλοήγηση, ώστε οι εκπαιδευτικοί να μπορούν εύκολα να τις διαχειρίζονται και να τις εντάσσουν στο μάθημα τους, είτε στην τάξη είτε ως προτροπή στους μαθητές για ενασχόληση στο σπίτι σύμφωνα και µε τις συστάσεις του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Οι «ψηφίδες υλικού» κάθε θέματος κατανέμονται σε δύο επάλληλους κύκλους. Στον εσωτερικό κύκλο της διερεύνησης (µε ψηφίδες δοµηµένης παρατήρησης και ανάδειξης ερωτημάτων, εξηγήσεων σε μακροσκοπικό και μικροσκοπικό επίπεδο, πειραµατισµού, επέκτασης στη μελέτη των παραμέτρων που επηρεάζουν την εξέλιξη των φαινόμενων) και στον εξωτερικό κύκλο «Επιστήμη και Καθημερινή Ζωή» (µε ψηφίδες παραδειγμάτων και εφαρμογών από την καθημερινή ζωή, την τεχνολογία και την ιστορία, βίντεο, πρόσθετο υλικό µε διαθεµατική προσέγγιση, βιογραφικά στοιχεία μεγάλων επιστημόνων και λεξικό ορολογίας).

Συνοδευτικά εγχειρίδια για το διδάσκοντα και το μαθητή

Εγχειρίδιο χρήσης και εγκατάστασης

Το λογισμικό συνοδεύει εγχειρίδιο χρήσης και εγκατάστασης, ενώ το ίδιο κείμενο είναι ενσωµατωµένο και στο λογισμικό. Στην αρχική οθόνη του λογισμικού υπάρχουν αναλυτικές πληροφορίες για την εγκατάσταση του λογισμικού, καθώς και πληροφορίες για τις απαιτήσεις του λογισμικού σε σχέση µε το hardware.

Παιδαγωγική αξιοποίηση του λογισμικού στη διδακτική πράξη

Το λογισμικό δίνει έμφαση στη διερεύνηση και στην εμπλοκή του μαθητή σε αυθεντικές δραστηριότητες που αναφέρονται σε γεγονότα της καθημερινής ζωής και εμπειρίας· έτσι υποστηρίζει τη δημιουργική δραστηριότητα του μαθητή. Λαμβάνει υπόψη τις βασισμένες στην εμπειρία αναπαραστάσεις του μαθητή για τον πραγματικό κόσμο, επιτρέποντας του να τις εξωτερικεύει, ώστε ο ίδιος να ελέγχει την ισχύ τους και να έρχεται αντιμέτωπος µε τις παρανοήσεις του.

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί µε διαφορετικούς τρόπους:

α) Παρουσίαση ενός θέματος µε το βιντεοπροβολέα από τον ίδιο το διδάσκοντα ή από μια ομάδα μαθητών.

β) Διδασκαλία ενός μαθήματος στο εργαστήριο υπολογιστών µε έτοιμα «Σενάρια» και «Φύλλα Εργασίας». Οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες.

γ) Ενασχόληση των μαθητών στο σπίτι µε εργασίες (projects) που απαιτούν προσομοιώσεις φαινόμενων και παρουσίασή τους στην τάξη.

Διάχυση του λογισμικού – Υποστήριξη

Το λογισμικό αυτό θα διανεμηθεί µε την μορφή του CD σε όλα τα Γυµνάσια της χώρας. Επίσης, είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου: http://pi-schools.sch.gr/logismika1/gymnasio/
Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών ΠΕ04 του ΕΑΙΤΥ